Een sollicitatiegesprek kan op heel wat verschillende manieren fout lopen. En dat ligt lang niet altijd aan de sollicitant. Ook werkgevers laten zich soms van hun slechtste kant zien, met flagrant grensoverschrijdend gedrag. Dat gaat van een botte opmerking en een gebrek aan interesse tot regelrecht racisme, seksime of zelfs ongewenste intimiteiten. In dit blogartikel maak je kennis met het ontnuchterende verhaal van Thomas, Sarah en Aleksandra*.
Arrogant en denigrerend: het sollicatiegesprek van Thomas
“Ongeveer 20 jaar geleden was ik op zoek naar een betaalde stageplek, in het kader van mijn IT-studies. Het werd een sollicitatiegesprek om nooit te vergeten. In de negatieve zin, welteverstaan.”
“Op de dag van mijn gesprek kwam ik 10 minuten te vroeg voor de afspraak. Vraag me niet waarom, maar dat viel meteen in slechte aarde bij de medewerker die het gesprek zou leiden. De toon was meteen gezet, en ik voelde me wat onzeker worden. Vijf minuten later kwam ze terug, met de mededeling dat er een noodgeval was en dat ik nog even zou moeten wachten aan de receptie.”
“Na een half uurtje kon het gesprek dan toch van start gaan. Ze gaf uitleg over het bedrijf, het team en inhoud van de stage. So far so good, dacht ik. Tot ze vroeg waarom ik geen notities maakte. Ik antwoordde dat ik een goed geheugen heb. Vervolgens begon ze me te ondervragen over de briefing van enkele minuten eerder. Genre: ‘hoeveel medewerkers telt het bedrijf?’, ‘wat is mijn naam?’ en ‘hoe spel je die?’. Dat vond ik erg arrogant. Haar aanpak gaf me geen enkel vertrouwen. Wel integendeel.”
“Maar dat was nog niet het einde van de lijdensweg. Tot mijn grote verrassing wou ze me aanwerven voor de betaalde stage. Met een loonvoorstel dat ver onder mijn verwachtingen lag. Een lachertje. Maar ze meende het. Zonder scrupules deelde ze droogweg mee dat stagiairs slechts een beperkte toegevoegde waarde hebben. Het minimumloon zou dus ruimschoots moeten volstaan. Op een arrogante en denigrerende toon.”
“Helemaal aan het einde van het gesprek slaagde ze erin om nog een gemene opmerking te maken over mijn haar, dat volgens haar veel te lang was. Wat er nog restte van mijn zelfvertrouwen, was nu helemaal verdampt. Ik draaide me om, vertrok en ging meteen op zoek naar een andere stageplek. Vandaag is het voorval een vage herinnering, waar ik gelukkig smakelijk om kan lachen.”
Racistisch en seksistisch: het sollicitatiegesprek van Aleksandra
“Ik ben van Poolse afkomst en kwam op 18-jarige leeftijd naar Frankrijk, om rechten te studeren. Toen ik net was afgestudeerd, zocht ik werk. Ik ging ik op sollicitatiegesprek bij een werkgeversorganisatie, voor een functie als jurist. Tijdens het gesprek zat ik tegenover 4 mannen, waaronder de voorzitter. Een intimiderende setting voor een jonge vrouw.”
“Toen ik mezelf voorstelde, onderbrak de voorzitter me meteen met een vraag: ‘Je bent 27 jaar en getrouwd? Hoeveel kinderen en zwangerschapsverlof heb je gepland?’ Ik was verbluft. Hij stelde de vraag rechtuit, zonder de minste gêne. Erger nog: het leek wel alsof hij het leuk vond. Ik vond het heel teleurstellend. Zéker omdat de man in kwestie ook advocaat is, met een specialisatie in arbeidsrecht. Zo’n uitspraken zou je toch niet verwachten van iemand met die achtergrond.”
Ik zette de sollicitatie stop en zette de zoektocht verder. Een beetje later had ik een gesprek bij een accountancy-firma, opnieuw voor een juridische functie. De sollicitatie met het afdelingshoofd ging vlot, tot ze na 3 kwartier vroeg: ‘Aangezien je van buitenlandse afkomst bent; is je Frans goed genoeg voor deze functie?’ Ik was sprakeloos. We hadden een vlot gesprek, al bijna een uur lang. Ze wist dus heel goed dat mijn Frans uitstekend is. Haar opmerking was gewoon gemeen en overbodig. Om me te testen en uit mijn lood te slaan. Dacht ik. Nu, vele jaren later, besef ik dat haar uitspraak gewoon racistisch was.”
Ongewenste intimiteiten: het sollicitatiegesprek van Sarah
“Ik was op zoek naar een parttime job, terwijl ik studeerde. Ik herinner me dat ik behoorlijk zenuwachtig was, voor mijn allereerste sollicitatiegesprek. Op de dag van het gesprek werd ik verwelkomd door de directeur, een charismatische vijftiger. Hij nodigde me uit in zijn kantoor en bood koffie aan.”
“Het gesprek verliep aanvankelijk vrij normaal. We spraken over mijn studies, mijn ambities en waarom ik solliciteerde bij het bedrijf. Tot hij plots vroeg om ‘mijn ogen te sluiten’. Ik begreep de vraag niet, en vroeg waarom. Hij drong aan en deed uiteindelijk wat hij vroeg. Toen ik een paar tellen later mijn ogen opende, zag ik dat hij zijn broek had uitgetrokken. Ik stond aan de grond genageld, gedurende een seconde. Toen stond ik op en rende het kantoor uit.”
“Tot op vandaag had ik er nog nooit over verteld. Ik was jong en schaamde me, omdat ik zoiets had meegemaakt. Het was een traumatiserende ervaring, die ik de rest van mijn leven zal meedragen.”
*Om privacyredenen zijn de voornamen veranderd.